سیستم عامل (firmware) و نرم‌افزار پرینتر چیست ؟
سیستم عامل پرینتر :
اکثر آنهایی که برای هر مدتی (چه کوتاه و چه بلند) از یک کامپیوتر استفاده کرده باشند اصطلاح آپدیت نرم افزار و فیرمویر (سیستم عامل) به گوششان آشناست؛ ولی بسیاری دیگر از تفاوت بین این دو اصطلاح کوچکترین اطلاعی ندارند. هر دوی این آپدیت ها برای خیلی از ماها که از کارتریج های (cartridges) غیر اورجینال پرینتر به خاطر صرفه‌جویی در هزینه‌های چاپ استفاده می‌کنیم دردسر‌ساز است.
خیلی خب، بیاید اول از همه در مورد تفاوت آپدیت سیستم عامل و نرم افزار و این که شرکتهای تولید کننده پرینترها چطور از این دو مورد به نفع خودشان استفاده می‌کنند صحبت کنیم.
سیستم عامل پرینتر چیست ؟
سیستم عامل پرینتر برنامه ایست که برای اولین بار و پس از ساخت پرینتر روی آن نصب می شود. سخت افزار همه‌ی آن دستوراتی که پرینتر نیاز دارد تا بطور کامل کار کند را به آن می دهد و اینکه چطور با یک کامپیوتر رومیزی یا اپل، تعامل و ارتباط برقرار کند. خب حالا اجازه بدهید توضیح بدهم چطور شرکتهای تولید کننده از این نوع آپدیت به نفع خودشان بهره می برند، مخصوصا در مقابل استفاده از کارتریج های بدلی. فرض کنید یک شرکت در طی سه سال دو میلیون دستگاه پرینتر HP photosmart 5520 تولید می‌کند و آنها سخت افزار را کم و بیش طی این مدت بدون تغییر نگه می دارند به جز یک سری اصلاحات جزئی تا اشکالات پیش‌بینی نشده را رفع کنند.
واضح است که بعد از گذشت چند سال از تولید این دستگاه بازار پر می‌شود از کارتریج های غیر اورجینال که به خوبی نمونه اصلی کار می‌کنند و بدون شک میلیون‌ها دلار از در‌آمد شرکت گفته شده را عاید خود کرده‌اند (در این مثال خاص شرکت HP).
ناگهان شرکت‌هایی مثل شرکت ما از مشتریان تماس‌هایی دریافت می‌کنند که در آنها عنوان می‌شود کارتریج‌های غیر اورجینال در پرینترهای HP photosmart 5520 آنها که به تازگی خریداری شده کار نمی کنند. و ما سریعا متوجه می شویم HP سری جدیدی از پرینترها را تولید کرده که هنوز مشابه همان مدل قبلی هستند ولی سیستم عامل جدیدی بر روی آنها نصب شده است.
بنابراین سیستم عامل جدید برای مقابله با کارتریج‌های غیر اصلی طراحی شده؛ ولی همچنان با کارتریج‌های اصلی سازگار است و کار می‌کند. به خاطر مشکلات گفته شده، مشتری از کارتریج های ارزان قیمت که با پرینتر جدیدش کار نمی‌کند ناامید می‌شود بنابراین تنها راه باقی مانده برایش این است که به فروشگاه برود و با مبلغ بالایی محصولات اصل شرکت HP را خریداری کند.
در طی این مدت و زمانی که HP مقدار زیادی پول در آورده شرکتهای تولید کننده میکروچیپ (چیپست) مشغول ساخت میکروچیپ جدیدی هستند تا آپدیت جدید سیستم عامل HP را دور بزنند و معمولا هم زمان زیادی طول نمی‌کشد تا موفق به انجام اینکار شوند و بازار دوباره پر می‌شود از کارتریج های غیر اورجینال و همه از این بابت خوشحالند (به جز HP).
آپدیت نرم‌افزاری چیست؟
آپدیت نرم افزاری از این جهت متفاوت است که بعد از خرید و نصب پرینتر توسط کاربر به آن بر می خوریم. معمولا وقتی این آپدیت نصب می‌شود کاربر حتی از آن باخبر هم نمی شود، تا زمانیکه کارتریج غیر اورجینال دیگر توسط پرینتر پذیرفته نمی‌شود.
این ترفند همیشه راه حل مناسبی توسط شرکتهای سازنده پرینتر بوده تا بوسیله آن روند استفاده از کارتریج های غیر اورجینال را حذف کند و کاربرها و خرده فروش‌های کارتریج های بدلی را ناامید کنند. هرکدام از شما که در گذشته مالک یکی از پرینترهای HP یا Epson بودید مطمئنا از این روند نا امید کننده آگاهید. هر دوی این برندها در ده سال گذشته در مورد آپدیت نرم‌افزار‌هایشان بی‌رحم بوده اند و این موضوع باعث تنفر خیلی از کاربرها از این دو برند شده است.
چطور از آپدیت پرینترتان جلوگیری کنید
بهترین راه برای محافظت از پرینترتان در برابر آپدیت این است که آن را خاموش کنید. معمولا آپدیت پرینترتان هیچ فایده‌ای ندارد مگر اینکه پرینترتان دچار مشکلی در عملکرد بشود، که آن هم بسیار بعید است.
خود من بیش از دو سال از یک پرینتر مارک canon استفاده می کردم که پیغام آپدیت سیستم عامل پرینتر روی آن ظاهر می شد، اما من هرگز آن را آپدیت نکردم. دلیل آپدیت نکردن من بیشتر به خاطر تنبلی و بی‌خیالی بود اما این موضوع پیش از هر چیزی نشان می دهد آپدیت نرم‌افزار اکثر اوقات هیچ کار خاصی نمی‌کند.
البته در مورد آپدیت سیستم‌عامل کاری نمی‌توان کرد، چرا که سیستم‌عامل موقع ساخت پرینتر روی آن نصب می شود و نمی توان آن را تغییر داد؛ مگر اینکه ورژن جدیدی به بازار عرضه شود مثل HP Downgrade که شرکت HP با انتشار گاه و بی گاه آن همه را خشمگین کرده است.
آینده آپدیت های سیستم عاملی و نرم افزاری
از زمان شکست در پرونده حقوقی، که شرکت HP به خاطر آخرین آپدیت بزرگ نرم‌افزاری که در مقابله با استفاده از کارتریج‌های غیر اورجینال نصیبش شد، شرکتهای سازنده پرینتر ضربه بدی خوردند و احتمالا تا مدتی از آپدیت نرم‌افزاری برای مقابله با کارتریج‌های بدلی خبری نخواهد بود.
کاری که HP در مقابل انجام داده عرضه جدیدترین پرینتر این شرکت به همراه فیرمویر آپدیت شده است که از استفاده کارتریج های غیر اورجینال جلوگیری می‌کند. این موضوع باعث می شود آنها دوباره تحت پیگرد قانونی قرار نگیرند، چرا که این یک آپدیت ساده نیست، بلکه یه محصول کاملا جدید است. میکروچیپ های جدید برای مقابله با این آپدیت هم اکنون در بازار موجود است. بنابراین بار دیگر HP نتوانسته برای مدت طولانی جلوی عرضه کارتریج‌های غیر اورجینال را بگیرد.
چه خوشتان بیاید و چه نیاید، شرکتهای ساخت پرینتر نیز زیرکتر می‌شوند و همچنان سعی می‌کنند با حیله‌‌های فریبکارانه جلوی انباشته شدن کارتریج‌های بدلی را در بازار بگیرند. از جهتی نمی‌توان به آنها به خاطر تلاش برای بهره‌مندی از سود بیشتر در بازار خرده گرفت. شاید اگر آنها قیمت کارتریج‌‌هایشان را نصف می‌کردند احتمالا تعدادی از کاربران نهایی مثل خود من که زیر بار پرداخت بهای سنگین برای استفاده از برندهای شناخته شده نمی‌روند را دوباره به سمت خود می‌کشاندند.